rEmjdyskS cd;sl mdi, wOHdmksl jevigyk ridhk úoHdj - fN!;sl ridhkh fufyhùu ridhk úoHd foaYl iqrxch .ï,;a' nyqjrK m;%h (1) ñksrka, oshuka;s njg mßj¾;kh lsÍfïoS isÿ jk tka;e,ams m¾hdih iïu; ;;a;aj hgf;aoS +3 kJmol-1 fõ. fuu ls%hdj,sh yd iïnkaO my; m%ldY i,lkak. (a) osshuka;sj, iïu; ;+lrK tka;e,amsh .%e*hsÜj, iïu; ;+lrK tka;e,amshg jvd l=vd fõ. (b) .%e*hsÜj, wvx.= C-C nkaOkfha nkaOk Yla;sh osshuka;sj, wvx.= C-C nkaOkfha nkaOk Yla;shg jvd úYd,h. (c) osshuka;sj, iïu; oyk tka;e,amsh .%e*hsÜj, iïu; oyk tka;e,amshg jvd úYd,h. by; m%ldY w;ßka ksjeros jkafka (1) a muKs. (2) c muKs. (3) a yd b muKs. (4) a yd c muKs. (5) a,b, c ish,a,u. (2) my; olajd we;s moaO;s w;rska bygkfhka we;s jk S2- whk idkaøKh fldmuK oehs .Kkh lrkak. 250C oS H2S ys ka1 = 1.1 x 10-7 mol dm-3 , ka2 = 1.0 x 10-14 mol dm-3 . (1) 1 x 10-4 mol dm-3 (5) 1.1 x 10-18 mol dm-3 (2) 1 x 10-7 mol dm-3 (3) 1.1 x 10-9 mol dm-3 (4) 1 x 10-14 mol dm-3 (6) 250C oS HA kï ÿn, wï,fha ú>gk ksh;h 4 x 10-9 mol dm-3 fõ. tu WIaK;ajfhau mj;sk idkaøKh 0.1 mol dm-3 jk NaA ødjKhl OH- whk idkaøKh fldmuK oehs .Kkh lrkak. 250C oS c,fha kw = 1.0 x 10-14 mol2 dm-6 (1) 1 x 10-7 mol dm-3 (4) 2 x 10-3 mol dm-3 (2) 2 x 10-5 mol dm-3 (5) 2.5 x 10-6 mol dm-3 (3) 5 x 10-4 mol dm-3 (7) C(s) ys iïu; W!¾Ojmd;k tka;e,amsh H-H nkaOkfha iïu; nkaOk ú>gk tka;e,amsh CH4 (g) ys iïu; W;amdok tka;e,amsh = = = +700 kJmol-1 +435 kJmol-1 - 75 kJmol-1 by; o;a; Wmfhda.S lr .ksñka CH4 (g) ys iïu; úfhdack tka;e,amsh .Kkh l< úg ,efnk w.h jkafka (1) +411.25 kJmol-1 (2) +1645 kJmol-1 (3) -1645 kJmol-1 (4) +1210 kJmol-1 (5) +1495 kJmol-1 (8)tla;rd ridhksl m%;sl%shdjl fõ. ks¾K mshjr 2A B + C f,i wkdjrKh lr f.k we; . -3 A ys idkaøKh 0.30 mol dm jk úg m%;sl%shd fõ.h r mol dm-3s-1 fõ. A ys idkaøKh 0.10 mol dm-3 jk úg m%;sl%shd fõ.h mol dm-3s-1 j,ska , (1) 0.11 r (2) 0.33 r (3) 0.66 r (4) 9 r (5) r (9)P yd Q hkq rjq,a kshuhg tlÕj yeisfrk ødjK idok øj folls. P ys ix;Dma; jdIam mSvkh Q ys ix;Dma; jdIam mSvkhg jvd jeäh. P yd Q ñY%Khl XP yd XQ hkq øj-jdIam iu;=,s;;dj we;s jQ miq øj l,dmh ;=, P yd Q j, ujq, Nd. jk w;r, YP yd YQ hkq jdIam l,dmh ;=, P yd Q j, ujq, Nd.h. XP = XQ kï my; m%ldY w;ßka fuu moaO;sh msYP iy XQ< YQ (4) XP > YQ iy XQ> YP (2) XP < YQ iy XQ< YP (5) XP YQ iy XQ> YQ (10)A jdhqj 400K WIaK;ajfha we;s w;r B jdhqj mj;skafka 200K WIaK;ajfhah. B jdhqfõ fu!,sl ialkaOh, A jdhqfõ fu!,sl ialkaOh fuka fo.=Khla fõ kï, A jdhq wKqjl j¾. uOHkH uQ, m%fõ.h : B jdhq wKqjl j¾. uOHkH uQ, m%fõ.h, hk wkqmd;h jkafka (1) 1 : 1 (2) 1: 2 (3) 1 : 3 (4) 1: 4 (5) 4 : 1 rpkd m%Yak 1.(a) 250C oS A yd B bf,lafg%dav iïnkaO lr idod .;a my; fldaIh u; fuu Wm fldgfia m%Yak mokï ù we;' A bf,lafg%davfha iïu; TlaisyrK úNjh (EƟ) = -0.76 V B bf,lafg%davfha iïu; TlaisyrK úNjh (EƟ) = +1.33 V (i) B bf,lafg%davfha Pt ;yvqj iu. .efgñka mj;sk ødjKfha Cr3+, Cr2O72- yd H+ hk whk ;=ku 1 moldm-3 jQ idkaøK j,ska mj;S' S iaúph jeiSug fmr B bf,lafg%davfha isÿ jk w¾O fldaI m%;sl%shdj i|yd ;=,s; ridhksl iólrKhla bosßm;a lrkak' (ii) B bf,lafg%davh ;=, wvx.= Pt ;yvqfõ ld¾h Nd¾h myokak' (iii) B bf,lafg%davh ;=, wvx.= ødjKfha isÿ lrk my; úm¾hdi tys iïu; bf,lafg%dav úNjh flfrys ljr n,mEula we;s lrhso? 1. ødjKfha Cr2O72- idkaøKh by< kexùu 2. ødjKfha Cr3+ idkaøKh my; fy,Su (iv) S iaúph jeiQ miq ljr bf,lafg%davh wefkdavh f,i l%shd lrkafka oehs olajd tkhska fldaIh l%shd;aul ùfïoS Odrdj .uka .kakd osYdj wfmdayKh lrkak ' (v) fldaIh l%shd;aul ùfïoS isÿ jk 1. wefkdav m%;sl%shdj 2.lef;dav m%;sl%shdj 3.iuia: fldaI m%;sl%shdj, i|yd ;=,s; ridhksl iólrK bosßm;a lrkak' (vi) by; i|yka fldaIh IUPAC l%uhg ksrEmkh lr, fldaIh ls%hd;aul jk wjia:dfõoS úoHq;a .dul n,h .Kkh lrkak' (b) tla;rd WIaK;ajhloS AgCl j, ødjH;d .=Ks;h 1.7 x 10-10 mol2dm-6 fõ. fuu WIaK;ajfhaoS idkaøKh 1 moldm-3 jk wefudakshd ødjKhla ;=, AgCl j, ødjH;dj moldm-3 j,ska .Kkh lrkak. (Ag+ whk wefudakshd ødjKhla ;=,oS, Ag+(aq) + 2NH3(aq) [Ag (NH3)2] + (aq) hk iu;=,s;hg Ndckh jk w;r fuu iu;=,s;h i|yd by; lS WIaK;ajfhaoS iu;=,s;;d ksh;h 1.6 x 107 mol-2dm6 fõ. ) by; .Kkh lsÍfïoS Tn isÿ lrk Wml,amk fõ kï tajd bosßm;a lrkak. wjidkfha ,efnk ødjKfha Ag+ whk idkaøKho .Kkh lrkak. 2.(a) CH3CH2COOH yd CH2Cl CH2COOH hk ÿn, wï,j, pKa w.hka 250C oS ms