Koen Wybo

Review of
LaTEX and Friends
by Marc van Dongen
Abstract
Zeggen dat LaTEX niet gemakkelijk is om aan te leren, is een open deur
intrappen. Met een degelijk boek als LaTEX and Friends word je meer
dan behoorlijk op weg gezet.

Auteur Marc van Dongen doceert aan de faculteit Computerwetenschappen aan
de universiteit van Cork. Dit is niet onbelangrijk omdat hij deze doelgroep van
informaticastudenten voor ogen houdt bij het opmaken van dit boek. Er wordt dan
ook aandacht gespendeerd aan wat deze studenten nodig hebben om een mooie
thesis met beelden, diagrammen, mathematische formules, dataplots, enz. te kunnen
afleveren.
De auteur start vanaf nul maar houdt er de pas goed in. Informatie wordt meestal
maar eenmaal aangereikt, dus opletten en goed lezen is de boodschap. Op het eind
van het boek kan je met behulp van LaTEX alle mogelijke obstakels bij het maken van
een complex document als een thesis overwinnen. Alles wat je hierbij aan inzicht,
pakketten, commando’s, tools, enz. nodig kan hebben, is in het boek aan bod gekomen.
Hierbij heeft hij – in tegenstelling tot sommige andere auteurs – niet zomaar alles op
een hoopje gegooid waardoor je bij hem niet je eigen weg nog moet zoeken. Marc
van Dongen is een docent ‘pur sang’ en weet heel gestructureerd, overzichtelijk, vlot
leesbaar en doorspekt met voorbeelden het gebruik van LaTEX uit te leggen.
Deze invalshoek van het boek maakt het uniek: je hebt een specifieke doelgroep
en een specifieke doelstelling. Dit wil niet zeggen dat anderen er geen gebruik van
kunnen maken. We verduidelijken even.
De structuur wijkt af van andere boeken en dat is duidelijk een voordeel.
Deel 1 spendeert de auteur aan de diverse componenten waaruit een complex document is opgebouwd. Front, main en back matter, labels, document management,
bibliografie, inhoudsopgave, classfiles, enz. vormen samen een mooi geheel en deze
kun je met gemak met LaTEX realiseren. Hij last af en toe een ‘intermezzo’ in om
naast de technische kant ook stil te staan bij esthetische aspecten. Zo ontstaat er een
symbiose tussen techniek en schoonheid in een document.
De verdere delen zijn degelijke en goed gestructureerde inleidingen op 5 topics:
@ tekst en lijsten (pag. 41–72)

@ visualisatie van data in tabellen, diagrammen en dataplots (pag. 75–141)
@ wiskunde en algoritmes (pag. 143–192)

@ automatisatie: door de gebruiker gedefinieerde commando’s en omgevingen,
branching (pag. 195–222)

VOORJAAR 2013

13

14

Koen Wybo

MAPS 44

@ diverse: presentaties met beamer, aan de slag met een eigen class, gebruik van
opentype fonts. (pag. 225–264)
Het boek brengt meestal de bekende ingrediënten om aan de slag te gaan. Marc van
Dongen verliest zich niet in het voorstellen van diverse pakketten die elk hun vooren nadelen hebben. Integendeel, hij maakt een bewuste selectie van de voor hem
juiste tools. Zo is bij het hoofdstuk over diagrammen niets te vinden over postscript
of metapost maar wordt resoluut gekozen voor Tikz. Niet dat de auteur niet op de
hoogte is van deze, integendeel1 . Hij selecteert juist dit pakket omwille van controle,
stijlconsistentie en zijn vlot omgaan met tekst en wiskundige symbolen als ook vlotte
integratie met de beamerclass. En dit typeert weer een ander facet van dit boek:
rechttoe rechtaan kennis, de juiste pakketten die de job snel en degelijk kunnen
klaren. Dit alles met oog voor stijl en goed design.
Marc van Dongen stelt zijn boek voor op zijn website: http://csweb.ucc.
ie/~dongen/LAF/LAF.html. Deze moet je gewoon bezoeken. Niet enkel
omdat er een mooi video-interview met de auteur terug te vinden is maar ook voor
enkele interessante extra’s.
@ Een aanvullend hoofdstuk over de installatie van LaTEX met behulp van
TeXlive op zowel Microsoft Windows en linux-unix. In dit hoofdstuk stelt
hij ook twee programma’s voor: jabref als bibliografie-editor en texworks als
LaTEX-editor. Directe link: http://csweb.ucc.ie/\~dongen/LAF/
LAF.pdf
@ Ook zijn er interessante presentaties te vinden die Marc van Dongen gegeven
heeft aan de universiteit. Hierin legt hij het gebruik van LaTEX uit. Deze
presentaties volgen de indeling van het boek en zijn bovendien overladen met
voorbeelden. Ook zeker de moeite om door te nemen.
Voor de beginner is LaTEX and friends een absolute aanrader: het zet je snel op
weg maar je moet wel aandachtig lezen en bij de les blijven.
Als je reeds vertrouwd bent met LaTEX , zijn er geen grote ontdekkingen te vinden in
dit boek. Het weet wel te verrassen met details die er echt toe doen. Door de structuur
en de nauwgezette info die in dit boek aanwezig zijn, is het ook een mooi naslagwerk
om het geheugen op te frissen en zelfs om je eigen kennis compleet te maken.
LaTEX and Friends, Marc van Dongen, Springer, 2012, 299 p. 162 illus, ISBN 978-3642-23815-4 (hardcover) en ISBN 978-3-642-23816-1 (eBook)

Noten
1. Zie zijn uitgebreide website over metapost op http://csweb.ucc.ie/\~dongen/
mpost/mpost.html
Koen Wybo